Ο ερευνητής Θεοφάνης Πάμπας, κατά τις έρευνές του στη Βιέννη, βρέθηκε αντιμέτωπος με μια στοίβα εγγράφων, τα οποία είχαν βρεθεί το 1878 σε διάδρομο του ανακτόρου Χόφμπουργκ, δίπλα στους ιδιωτικούς χώρους του ιδρυτή της αυστριακής αυτοκρατορίας Φραγκίσκου του Β΄ (1972-1835).
Διαβάζοντας και ξεφυλλίζοντας τα χαρτιά που έβλεπε μπροστά του διαπίστωσε ότι ανάμεσά τους βρίσκονταν και τα έγγραφα που περιείχαν όλες τις λεπτομέρειες από τις ανακρίσεις στις οποίες υποβλήθηκε ο Ρήγας Βελεστινλής στη Βιέννη, μαζί με τους επτά συντρόφους του, λίγο μετά τη σύλληψή του το 1797 στην Τεργέστη και λίγο νωρίτερα από τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε το 1798, στο Βελιγράδι.
Είναι, άλλωστε, γνωστό ότι συνεργάτες του Ρήγα στη Βιέννη ήταν πολλοί Έλληνες έμποροι ή σπουδαστές αλλά και οι αδελφοί Πούλιου, τυπογράφοι από τη Σιάτιστα, που τύπωσαν τον Θούριο και τη Χάρτα.
Το σύνολο του αρχείου που μελέτησε ο Θεοφάνης Πάμπας αποτελούνταν από 172 δέσμες, κουτιά, στοίβες και τόμους και κατά διαταγή του αυτοκράτορα έπρεπε να παραδοθούν στο κρατικό αρχείο και να διαφυλαχτούν εκεί ανέγγιχτα.
Όταν το 1919 ανοίχτηκε το συγκεκριμένο αρχείο, βρέθηκαν πολυάριθμα έγγραφα που αφορούσαν τους λεγόμενους Ιακωβίτες (επαναστάτες).
Μια δεύτερη σειρά των ίδιων ανακριτικών εγγράφων για το Ρήγα Βελεστινλή και τους συντρόφους του από το αρχείο της αστυνομίας που φυλασσόταν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, κάηκε το 1927 κατά τη διάρκεια πολιτικών ταραχών. Αυτή η πυρκαγιά στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Αυστρίας αποτέλεσε και τη μεγαλύτερη καταστροφή αρχειακού υλικού που συνέβη ποτέ στη χώρα.
πηγή: cosmo
